ΛΥΚΟΣ

Ο λύκος

Ο λύκος για εκατοντάδες χρόνια υπήρξε σύμβολο της δύναμης και της ελευθερίας. Η αλήθεια όμως είναι ότι είναι κι αυτό ένα τρωτό ζώο που έχει ανάγκη την προστασία από τον άνθρωπο.  Στη χώρα μας ζει σε όλες τις ορεινές περιοχές από τη Στερεά Ελλάδα και βορειότερα και αριθμεί περίπου 700 άτομα.

Γενικά χαρακτηριστικά

Το βάρος του μεσογειακού λύκου κυμαίνεται από 20 ως 40 κιλά και το μήκος του φθάνει το 1 με 1,5 μέτρο. Στο τρίχωμα του κυριαρχεί το καφέ σώμα με χαρακτηριστική γκρίζα ράχη. Το δάγκωμά του έχει απίστευτη δύναμη και μπορεί να διαπεράσει στρώμα δέρματος και τριχώματος αρκετών εκατοστών. Το στέρνο του είναι μυώδες και τα πόδια του εξαιρετικά δυνατά και ψηλά ώστε ν' αναπτύσσει μεγάλες ταχύτητες, ως και 40 km/h.

Η όσφρηση είναι η ισχυρότερη αίσθηση του λύκου. Οι λύκοι μπορούν να εντοπίσουν το θήραμά τους σε απόσταση 3 χιλιομέτρων μόνο από τη μυρωδιά. Η  ακοή τους είναι επίσης ένα από τα δυνατά τους σημεία. Οι λύκοι μπορούν να επικοινωνούν και να ακούν ο ένας τον άλλον ακόμη και όταν ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται απόλυτη σιωπή. Η όρασή τους είναι αρκετά καλή. Κοινό χαρακτηριστικό των πληθυσμών λύκου  είναι η κοινωνική οργάνωση σε μικρές ή μεγάλες ομάδες, τις αγέλες. Ο πυρήνας μιας αγέλης είναι το κυρίαρχο αναπαραγωγικό ζεύγος που μπορεί να παραμείνει μαζί για όλη του τη ζωή.

Αναπαραγωγή

Ο λύκος αναπαράγεται μια φορά κάθε χρόνο. Το ζευγάρωμα γίνεται συνήθως τους μήνες από τον Ιανουάριο έως και το Μάρτιο. Η περίοδος εγκυμοσύνης διαρκεί 2 μήνες. Δυο εβδομάδες πριν τη γέννα η λύκαινα προετοιμάζει τη φωλιά η οποία βρίσκεται συνηθέστερα σε περιοχές με τη μέγιστη δυνατή δασοκάλυψη και χαμηλή όχληση από ανθρώπινες δραστηριότητες και πάντα σε κοντινή απόσταση από μόνιμη παροχή νερού. Η θνησιμότητα των νεαρών λύκων είναι πολύ υψηλή και ξεπερνά ακόμα και το 50%. Έτσι αν και ο αριθμός απογόνων ανά γέννα μπορεί να είναι μέχρι και 6 λυκάκια, πολύ λιγότερα από αυτά επιβιώνουν μετά το πέρας του πρώτου χειμώνα της ζωής τους.

Βιότοπος και τροφικές συνήθειες

Ως κατ' εξοχήν σαρκοφάγο ζώο ο λύκος βρίσκεται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας. Την πιο σημαντική τροφή για το λύκο αποτελούν τα μεσαίου και μεγάλου μεγέθους οπληφόρα- είτε άγρια, είτε κατοικίδια (κτηνοτροφικά)  ζώα. Ο λύκος προτιμά ορεινά ή ημιορεινά μέρη με πυκνή βλάστηση και νερό. Απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια είναι η ύπαρξη κοπαδιών για την εξασφάλιση της τροφής του.

Κίνδυνοι και προστασία του λύκου

Η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων για την εξόντωση του λύκου αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα αυτή τη στιγμή στην ελληνική ύπαιθρο. Η χρήση τους είναι ανεξέλεγκτη. Εκτός από είδη της άγριας πανίδας (σαρκοφάγα θηλαστικά και γύπες), που γίνονται θύματα της πρακτικής αυτής, ένας πολύ μεγάλος αριθμός από ποιμενικούς και κυνηγητικούς  σκύλους θανατώνεται κάθε χρόνο.

Εκτός από τη δηλητηρίαση, ο πληθυσμός τους κινδυνεύει με συρρίκνωση  εξαιτίας της  μείωσης της ελεύθερης κτηνοτροφίας αλλά και γενικά των παρεμβάσεων του ανθρώπου στους βιότοπους των λύκων.

Ο λύκος προστατεύεται σε όλη την Ευρώπη από τη νομοθεσία, με τη Σύμβαση της Βέρνης και την Οδηγία 92/43 της ΕΕ.  Στην Ελλάδα, ο λύκος έπαψε να θεωρείται επιζήμιο είδος από το 1991 και χαρακτηρίζεται επίσημα «τρωτό» είδος.