ΜΟΝΗ ΚΛΑΔΟΡΜΗΣ

Το Μοναστήρι της Παναγίας Κλαδόρμης

Το μοναστήρι της Παναγίας Κλαδόρμης απέχει περίπου 7 χιλιόμετρα από το χωριό της Φούρκας.
Παρόλο που η Μονή είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου, ημέρα που τιμάται το Γενέσιόν της.
Τις παραμονές, έφιπποι νέοι μεταφέρουν τη θαυματουργή εικόνα από το χωριό στη Μονή.

Το ψηλότερο κτίσμα του μοναστηριού είναι το ηγουμενείο, το οποίο μοιάζει σαν πύργος με είσοδο στενή και χαμηλή.
Στη δυτική πλευρά του μοναστηριού είναι το χαμηλό κωδωνοστάσιο η καμπάνα του οποίου χρονολογείται από το 1863, όταν και κτίστηκε το μοναστήρι.

Με την ονομασία της Μονής είναι συνδεδεμένη θαυμαστή παράδοση. Σύμφωνα με μια εκδοχή, κάποιος βοσκός από την περιοχή ανακάλυψε κάποτε την εικόνα της Παναγίας (εφέστια εικόνα της Μονής σήμερα), στα σύνορα της Φούρκας με τη Σαμαρίνα.

Επειδή η διεκδίκησή της οδήγησε σε έντονη φιλονικία μεταξύ των δύο χωριών, βρέθηκε η εξής λύση: η εικόνα φορτώθηκε σε άλογο που δεν ανήκε στην περιοχή, το οποίο στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερο. Το ζώο κινήθηκε προς τη Φούρκα και στάθηκε κάτω απ’ τα κλαδιά μιας βελανιδιάς, κοντά σε μια μεγάλη πέτρα που φέρει και σήμερα την ονομασία  «Πέτρα Κλαδόρα».
Σ’ εκείνο το σημείο αποφασίστηκε να χτιστεί ναός και μοναστήρι. Ωστόσο, την επόμενη μέρα η εικόνα βρέθηκε πάνω στα κλαδιά της βελανιδιάς, γεγονός που λέγεται πως δικαιολογεί και την ονομασία της. Πιστεύεται μάλιστα πως το σημείο στο οποίο βρίσκεται μέχρι σήμερα η εικόνα ταυτίζεται με τη θέση της συγκεκριμένης βελανιδιάς.

Η Μονή πρωτοϊδρύθηκε πιθανόν το 12ο αιώνα, ενώ, σύμφωνα με δύο εντοιχισμένες πέτρινες  κτητορικές επιγραφές  που φέρουν τη χρονολογία 1747, ο ναός χτίστηκε εκ νέου στις αρχές του 18ου αιώνα, στη θέση άλλου, παλαιότερου ναού.

Μεγάλη ήταν η προσφορά της Μονής στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ενώ κατά το Μακεδονικό Αγώνα έγινε  καταφύγιο αγωνιστών. Υπήρξε μάλιστα ο τόπος μυστικής συνάντησης των Φιλικών Μητροπολιτών Ιωαννίνων Σπυρίδωνος και Γρεβενών Αιμιλιανού, του εθνομάρτυρα.
Στο έπος του 1940 λειτούργησε ως νοσοκομείο για τους τραυματίες πολέμου. Μεταξύ των τραυματιών που περιέθαλψε ήταν κι ο πρωτεργάτης της ελληνικής αντίστασης, συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης (2-11-1940).

Στα πέτρινα χρόνια του Εμφυλίου αποτέλεσε στρατηγείο των ανταρτών.